Dzień dobry,
trafiłem ostatnio, w reklamie, na taki zapis, cyt.:
„Handel i skup maszynami”.
Gdyby to było napisane oddzielnie to mielibyśmy dwie wersje z inaczej odmienionym rzeczownikiem „maszyny”:
a) Handel maszynami,
b) skup maszyn.
I podejrzewam, że jest jakaś zasada określająca jaką odmianę stosujemy w takim „połączeniu”.
Czyli czy powinno być
„Handel i skup maszyn” czy „Handel i skup maszynami”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
W tego typu połączeniach należy wziąć pod uwagę wymagania składniowe każdego z rzeczowników. Rzeczownik handel ma rekcję narzędnikową. Oznacza to, że jako wyraz nadrzędny w związku rządu z rzeczownikiem maszyny wymaga, by wyraz podrzędny przyjął formę narzędnika, czyli maszynami (handel maszynami). Inne wymagania składniowe ma rzeczownik skup, który w analogicznym związku rządu z rzeczownikiem maszyny, narzuca mu formę dopełniaczową (skup maszyn). Niepoprawne jest zarówno połączenie „Handel i skup maszyn”, jak i „Handel i skup maszynami”. W każdym z nich pomija się wymagania syntaktyczne jednego z rzeczowników pozostających ze sobą w związku zgody (handel i skup). Poprawne są następujące warianty z użyciem zaimków (ich, nimi) pozwalających uniknąć powtórzeń:
– Handel maszynami i ich skup.
– Skup maszyn i handel nimi.
Z wyrazami szacunku
Elwira Olejniczak