Witam, proszę o wyjaśnienie etymologiczne poprawności zwrotu „założyć ubranie” oraz niepoprawności ubrać sweter.
Pozdrawiam
Dzień dobry,
zacznijmy od tego, że wskazany w pytaniu zwrot założyć ubranie (użyty w znaczeniu 'włożyć coś, ubrać się w coś’) jest klasyfikowany jako błędny (Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN).
Nie powinniśmy więc mówić/pisać: założyć ubranie, założyć płaszcz, założyć sukienkę, założyć sweter, założyć garsonkę, założyć marynarkę, założyć buty. Niepoprawne jest także ubieranie płaszcza, czapki czy butów (wskazywałoby bowiem na ubieranie wskazanych części garderoby w kolejne). Tego typu konstrukcje są południowopolskimi regionalizmami, niedopuszczalnymi w polszczyźnie ogólnej.
Poprawne są natomiast konstrukcje typu: założyć krawat, założyć okulary, założyć plecak, założyć torbę, bowiem wskazują na przedmioty, które umieszcza na sobie człowiek.
Słowniki poprawnościowe wskazują, by do określania czynności ubierania się w różne części garderoby używać czasownika 'włożyć’, np. włożyć ubranie, włożyć beret, włożyć kozaki.
Pozdrawiam
Agnieszka Wierzbicka