Witam serdecznie,

w związku z burzliwą dyskusją w pracy odnośnie poprawnego nazewnictwa chciałam się dowiedzieć jaka jest różnica pomiędzy „pomiarem”,  „badaniem”, „analizą” i „oznaczeniem”? Chodzi głównie o różnicę w znaczeniu obu słów pod kątem badań/pomiarów właściwości fizykochemicznych.

W moim odczuciu „badanie” jest pojęciem znaczeniowo najszerszym, najbardziej ogólnym (nie zawsze wynik badania to konkretna wartość) i może obejmować kilka pomiarów. Chciałam się dowiedzieć czy mam rację i czy występują dla tych słów jeszcze jakieś inne różnice znaczeniowe? Chciałam też wiedzieć czy i kiedy poprawne jest stosowanie tych terminów zamiennie.

Z wyrazami szacunku,
Kinga Kądzioła

Spośród wszystkich wymienionych przez Panią wyrazów znaczenie najogólniejsze ma analiza, oznacza ‘rozpatrywanie jakiegoś problemu, zjawiska z różnych stron w celu jego zrozumienia lub wyjaśnienia’. Nośnikiem podobnej treści jest rzeczownik badanie, jakkolwiek desygnuje on działania mające charakter naukowy (nie każda analiza jest badaniem, natomiast każde badanie jest analizą naukową, w tym sensie oba wyrazy  mogą być w pewnym zakresie stosowane wymiennie); stąd wniosek, że pomiar i oznaczanie, rozumiane jako czynności poznawcze prowadzone w oparciu o konkretną metodologię naukową, można określać mianem badania lub analizy (naukowej). Pomiar to ustalanie miary czegoś, oznaczanie – ‘określanie ilości danego składnika w badanej próbce metodami analizy chemicznej’ (wyjaśnienie na podstawie Encyklopedii PWN).

Łączę pozdrowienia

Bartłomiej Cieśla