Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o ewentualną synonimiczność wyrazów „nowotwór” i „rak”. Wikisłownik twierdzi, że są synonimami, ale nie jest dla mnie wystarczającym autorytetem. Faktem jest, że znaczeniowo nowotwór zawiera w sobie raka — jednak jest to chyba mocno związane z medycyną. Czy w języku potocznym lub nieskierowanym do medyków można używać raka i nowotworu zamiennie?
Chciałbym też doprecyzować: w fundacji, w której pracuję, zajmujemy się osobami cierpiącymi z powodu chorób onkologicznych. Podejrzewam, że pozostaje w naszej gestii decyzja, jak będziemy używać tych wyrazów: zamiennie (jeśli można) czy zgodnie z ich medycznym znaczeniem. A jak jeszcze ma się „choroba onkologiczna” do raka i nowotworu? Pewnie semantycznie będzie najszersza, prawda?
Dziękuję za poradę i serdecznie pozdrawiam.
MG

Najlepszym adresatem Pańskiego pytań byłby z pewnością specjalista onkolog, który jest w stanie wychwycić wszelkie niuanse znaczeniowe związane z funkcjonowaniem wskazanych pojęć.

Analiza dwóch współczesnych słowników: internetowego Słownika języka polskiego PWN oraz Wielkiego słownika języka polskiego pod red. Piotra Żmigrodzkiego pozwala zakładać, że terminami najogólniejszymi, synonimicznymi, są nowotwór i choroba onkologiczna. Pierwszy z nich oznacza ‘nieprawidłowo rozrastającą się tkankę’ [SJP PWN], [WSJP]. Onkologiczny to taki, który związany jest z onkologią rozumianą jako ‘nauka o nowotworach i sposobach ich leczenia’ [SJP PWN], ‘dział medycyny zajmujący się chorobami nowotworowymi’. Rak to inaczej ‘nowotwór złośliwy pochodzenia nabłonkowego’ [SJP PWN] lub ‘groźna choroba ludzi i zwierząt, polegająca na tworzeniu się, a następnie namnażaniu w określonych miejscach ciała nieprawidłowo zbudowanych komórek lub tkanek, dająca przerzuty’ [WSJP]. Redaktorzy SJP PWN precyzują, że nowotworem dającym przerzuty jest nowotwór złośliwy.

W języku potocznym znaczenie wszystkich wskazanych jednostek bywa utożsamiane.

Łączę pozdrowienia
Bartłomiej Cieśla