Witam.

Od jakiegoś czasu zaciekawiły mnie dwie kwestie. Proszę Państwa o odpowiedź. Bardzo będę wdzięczny za odpowiedź. Być może to jest pytanie dla specjalisty od fonetyki, fonologii, czy nauczania ale myślę, że ktoś z Państwa też będzie wiedział(a). Nie przedłużając, pytania będą na podstawie prawdziwego wydarzenia:

Załóżmy, że dziecko urodziło się w Polsce, spędziło tam swoje pierwsze cztery lata życia (zaczęło już rozmawiać) i potem z rodzicami przeniosło się do USA gdzie również w domu cały czas rozmawiało po polsku (a w szkole po angielsku).

Pytania:
1. Czy można takie bilingwalne dziecko oficjalnie uznać za rodzimego użytkownia (native speakera) języka polskiego który brzmi jak Polak z Polski?

2. Czy dziecko w wieku przedszkolnym (czterolatek) jest oficjalnie uważane za rodzimego użytkownika języka polskiego?

Dziękuję za uwagę,
Pozdrawiam i czekam na odpowiedź,
Jacek

 

Dzień dobry,

zacznę od tego, że zadane przez Pana pytania nie jest z zakresu poprawności językowej i wymaga odwołań do wielu teorii z zakresu rozwoju mowy dziecka oraz badań psychologicznych nad dwujęzycznością, a w tym zakresie – jako poradnia językowa – nie jesteśmy odpowiednim źródłem.

Mogę Panu zaproponować jedynie sięgnięcie po opracowania naukowe, które dotyczą interesującej Pana tematyki:

  1. Wodniecka-Chlipalska Z., Dwujęzyczność. Właściwości dwujęzycznego umysłu i specyfika badań psychologicznych nad dwujęzycznością, w: Język jako przedmiot badań psychologicznych, pod red. I. Kurcz i H. Okuniewskiej.
  2. Lipińska E., Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności.
  3. Lipińska E., Seretny A., Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego na przykładzie szkolnictwa polonijnego w Chicago.
  4. Chłopek Z., Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność.
  5. Czykwin E., Misiejuk D., Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej.
  6. Badania nad rozwojem języka dziecka, wybór prac pod red. G. W. Shugar i M. Smoczyńskiej.
  7. Serejska-Olszer K., Polszczyzna z oddali. Język polskie w anglojęzycznym świecie.
  8. Porayski-Pomsta J., O rozwoju mowy dziecka. Dwa studia.

I na koniec chciałabym dodać, że przyjmuje się, że czterolatek ma już opanowane podstawy języka, siedmiolatek posiada kompetencję językową w około 80%, natomiast pełna kompetencja językowa i komunikacyjna osiągana jest dopiero w wieku szkolnym (do ok. 12 roku życia). Dziecko 4-letnie nie ma świadomości językowej dorosłego,  trudno je zatem uznać za świadomego użytkownika rodzimego języka, a tego powinno się chyba wymagać od native speakera.

Pozdrawiam
Agnieszka Wierzbicka