Witam.

Jaka będzie forma żeńska dla słowa Gospodzin ? Gospodzina ? Gospoża ? A może jeszcze inna ?

Pozdrawiam.

Wyraz gospodzin, notowany w „Słowniku staropolskim” pod red. Stanisława Urbańczyka w znaczeniu 'pan’, 'o Bogu’, 'o ziemskim władcy’, kojarzony choćby z „Bogurodzicy”, wyszedł z użycia – jak wskazuje Aleksander Brückner w „Słowniku etymologicznym języka polskiego” – w XV w. W jego miejsce pojawił się pan. W tym samym leksykonie możemy odnaleźć informację, że w znaczeniu 'pani’ funkcjonowało słowo gospodza. Redaktorzy „Słownika pojęciowego języka staropolskiego” zaznaczają, że leksem ten odnosił się wyłącznie do Matki Boskiej. Andrzej Bańkowski podkreśla z kolei, że w XV w. wyraz ten znany był tylko w tekstach modlitw do Najświętszej Marii Panny, najczęściej w postaci wołacza l.poj.: gospodze. Od I połowy XVI w. forma ta zaczęła pojawiać się w testach świeckich jako element zwrotu grzecznościowego. Notowano ją jeszcze w XVII w.

Katarzyna Burska