Szanowna Poradnio Językowa,
Który ze zwrotów jest poprawny: nikogo nie było na zebraniu czy wszystkich nie było na zebraniu?
Z poważaniem
Patrycja Pajor-Wesołowska
Oba wypowiedzenia są poprawnie skonstruowane, choć występujące w nich zaimki pełnią trochę inną funkcję. Substytucyjna wartość zaimka przeczącego nikt zawiera się w tym, że sygnalizuje nieistnienie osoby; możemy powiedzieć, że nikt to ‘żadna osoba’. Z kolei leksem wszyscy to zaimek kwantyfikujący, kolektywny; oznacza ‘ogół osób’. Wydaje się więc, że zaimek nikt może mieć nieco szerszy zakres znaczeniowy. Z kolei gdy powiem Wszystkich nie było na zebraniu, kładę akcent na określoną grupę osób. Różnica w znaczeniu jest jednak subtelna, a też niewiele opracowań traktuje o semantyce zaimków. Na uwagę zasługuje choćby artykuł Ireny Szczepankowskiej (O semantyce zaimków).
Pozdrawiam serdecznie
Anna Sokół-Klein