Czy mogę prosić o podanie przysłów, w których pojawia się imię Dorota?

 

Przysłowia polskie, w których występuje imię Dorota, odnoszą się do zwykle do świętej o tym imieniu. Święta Dorota (obok św. Agaty i św. Błażeja) wskazywana była przez wieki jako jedna z patronów ludu wiejskiego. Jej wspomnienie liturgiczne w kościele katolickim przypada na 6 lutego, stąd w przysłowiach poświęconych tej męczennicy dominują odwołania do zmiennej, lutowej pogody:

  • Rzadki dzień świętej Doroty bez mrozu albo słoty.
  • Na dzień świętej Doroty ma być śniegu nad płoty.
  • Święta Dorota zapowiada śnieg i błota.
  • Po świętej Dorocie wioska cała w błocie.
  • Święta Dorota! Wyratuj z błota.
  • Po świętej Dorocie wyschną chusty (kapoty) na płocie, a jak nie wyschną, to człeka mrozy do chałupy wepchną.

Są też dwa przysłowia, w których opisane są skutki lutowej, śnieżnej pogody:

  • Po dniu świętej Doroty naprawiaj człecze płoty.
  • Święta Dorota, miej się do płota. (znaczy to samo, co przysłowie poprzednie)

W jednym z przysłów dzień św. Doroty jest zapowiedzią nadchodzącej wiosny:

  • Święta Dorota wypuszcza skowronka za wrota.

jest także jedno przysłowie, którego nie można łączyć z kultem świętej Doroty:

  • Każda Dorota ma swoje kłopota.

Tu jednak należy uznać imię za symboliczne i odnoszące się do każdej kobiety, niezależnie od imienia, jakie nosi.

Agnieszka Wierzbicka