Witam. W kręgach wiejskich spotkałem się z określeniem: pytałem się za niego, pytałem się za czymś (zamiast o niego, o coś). Czy jest to jakaś forma regionalizmu, archaizmu czy forma niepoprawna? Dziękuję
Dzień dobry,
trudno odpowiedzieć mi jednoznacznie na Pana pytanie. Gdyby brać pod uwagę wyłącznie kryteria poprawnościowe, to z pewnością obie wspomniane w pytaniu konstrukcje składniowe są zbudowane niewłaściwie i powinny mieć postać „pytać się o (kogo? co?)”. Mogą być jednak typowe dla gwar (szkoda, że nie wskazał Pan, w jakim regionie słyszał Pan takie wypowiedzi), a wtedy nie stosujemy do ich oceny kryteriów do oceny polszczyzny ogólnej – w gwarach czy dialektach nie ocenia się bowiem wypowiedzi pod kątem ich poprawności.
Przyznam, że sama nie słyszałam takich konstrukcji. Również Pani Prof. Irena Jaros, ani Pani Prof. Renata Marciniak (z Zakładu Dialektologii i Logopedii UŁ) nie spotkały się z takimi formami, prowadząc badania dialektologiczne, choć Pani Prof. Marciniak zanotowała w okolicach w Białej Podlaskiej konstrukcję składniową „powiedziałaś dla mnie” w znaczeniu „powiedziałaś mi, powiedziałaś do mnie”. Reasumując – takie formy, różne od ogólnej polszczyzny, mogą być typowe dla gwar używanych na niewielkich obszarach Polski.
Łączę pozdrowienia
Agnieszka Wierzbicka