Typy pauz

Dywiz –

  • stosowany do łączenia słów, np. eks-minister, niby-nauka;
  • stosowany do przenoszenia sylab, np. geo-gra-fia.

Półpauza –
Stosowana jest do oddzielania:

  • numerów stron, np. 22–27;
  • dat, np. 1991–1999;
  • nazw miast w połączeniach typu trasa Łódź–Warszawa.

Pauza (właściwy myślnik) —

  • stosowana jest do wydzielania zdań wtrąconych;
  • stosuje się ją w miejsce krótkiej przerwy w mówieniu, np. Czyżby — spisek?
  • stawia się ją przed członem nieoczekiwanym, zaskakującym, np. Wszystko było na miejscu — nagle wyparowało!
  • stosowana jest przed słowami uogólniającymi, np. Komputer, drukarka i dobre programy — zastępują pióro i maszynę do pisania.
  • stosowana jest między wyrazami o znaczeniu przeciwstawnym, np. wyrazy: smutek — radość są antonimami;
  • stosowana jest przy zapisywaniu dialogów.

 

Dwukropek

Dwukropek jest znakiem wprowadzającym; wprowadza przytoczenie, wyliczenie, wynik, uzasadnienie, wyjaśnienie.

  1. Dwukropek stawiamy przed przytoczeniem słów lub myśli cudzych albo własnych.
  2. Dwukropek stawiamy przed wyliczeniem: zawsze – gdy wyliczenie jest poprzedzone określeniem ogólnym, dowolnie – gdy tego określenia nie ma.
  3. Dwukropek oddziela cześć zdania zawierającego wynik, skutek, uzasadnienie, uzupełnienie, wyjaśnienie, sprostowanie lub uściślenie tego, o czym jest mowa w części zdania przed dwukropkiem.

Uwaga!
Należy unikać umieszczania w jednym zdaniu dwóch dwukropków.

 

Cudzysłów

Wyodrębnia z tekstu: wypowiedzi i myśli innych osób, cytaty, tytuły dzieł i ich części, nazwy przedmiotów i wyrobów oraz wyrazy i zwroty użyte w znaczeniu innym niż właściwe.

  1. Cudzysłowem obejmuje się cytaty.
  2. Cudzysłów obejmuje przytoczone w opowiadaniu czy relacji słowa, powiedziane bądź pomyślane przez opowiadającego lub inne osoby, rzeczywiste lub fikcyjne.
  3. Cudzysłów obejmuje pojedyncze wyrazy, wyrażenia, zwroty lub zdania, które chcemy wyodrębnić albo ze względu na treść, albo ze względów stylistycznych.
  4. Cudzysłowem obejmuje się przytoczone w tekście tytuły dzieł (w druku cudzysłów zastępuje kursywa).
  5. Można obejmować cudzysłowem nazwy modeli, typów, gatunków, rodzajów wytworów i wyrobów.