Działalność naukowa i dydaktyczna Zakładu Współczesnego Języka Polskiego UŁ wiąże się z zagadnieniami zarówno systemowymi (morfologia rzeczownika, czasownika, semantyka i in.), jak i pragmatycznymi (komunikacja językowa, perswazja, manipulacja, poprawność językowa, teksty reklamowe, medialne itp.)
W Zakładzie powstają prace dotyczące zjawisk językowych występujących w tekstach oficjalnych (w tym urzędowych), potocznych (w tym mówionych), artystycznych (również dla dzieci), medialnych (w prasie, radiu, telewizji, Internecie). Poruszane są w nich zagadnienia z kręgu leksyki, m.in. słownictwo polityczne, neologizmy, zabarwienie emocjonalne wyrazów; onomastyki (antroponimia, zoonimia, toponimia, chrematonimia); dydaktyki języka polskiego; składni i inne.
Tak wszechstronne zainteresowania przejmują również studenci, przygotowujący pod opieką pracowników Zakładu prace licencjackie i magisterskie.
Pracownicy Zakładu prowadzą liczne badania indywidualne i zespołowe. Ich efektem są publikacje, referaty wygłaszane na konferencjach krajowych i zagranicznych a przede wszystkim stały rozwój naukowy, którego odzwierciedleniem są zdobywane przez pracowników kolejne tytuły naukowe (obecnie w przygotowaniu jest jedna praca habilitacyjna i jedna doktorska).
Zakład Współczesnego Języka Polskiego na bieżąco śledzi nowe zjawiska lingwistyczne, nie tylko w języku narodowym. Współpracuje z ośrodkami akademickimi na Słowacji, w Czechach, Niemczech i Rosji. Wymianie myśli naukowej
z europejskimi językoznawcami służą między innymi organizowane co dwa lata konferencje.
Współpraca z zagranicą
Zakład Współczesnego Języka Polskiego utrzymuje liczne kontakty z naukowcami spoza naszego kraju. Współpraca Katedry z zagranicznymi ośrodkami akademickimi ma długą tradycję. Najwcześniej pracownicy Katedry nawiązali kontakty z Uniwersytetem Justusa Liebiga w Giessen i z Uniwersytetem Języków Obcych w Pekinie. Z obu uczelniami współpracują już ponad 25 lat. Przygotowywane i wydawane są zbiory artykułów niemieckich slawistów, łódzkich rusycystów i polonistów, Polacy biorą udział w sympozjach organizowanych przez Slawistów JULU, Niemcy —
w konferencjach organizowanych przez Katedrę. Studenci niemieccy przyjeżdżają do Łodzi na jednomiesięczne zajęcia uzupełniające kształcenie slawistyczne.
Częściej, z oczywistych powodów, dochodziło dotychczas do spotkań w Giessen i w Łodzi. Dzięki Internetowi Zakład utrzymuje stały kontakt z jej byłym studentem z Wietnamu, dzisiejszym tłumaczem polskiej literatury na język wietnamski.
Pracownicy Zakładu wspólnie kolegami z Pekinu przygotowywali także nowy słownik polsko-chiński, obszerniejszy od wydanego z naszym udziałem w SJPdC Małego słownika polsko-chińskiego (oprac. Tadeusza Jeromin i Din Wei).
Zakład Współczesnego Języka Polskiego utrzymuje żywe kontakty z uniwersytetami czeskimi (w Budziejowicach,
Usti n. L.) i słowackimi (w Bańskiej Bystrzycy, w Bratysławie, w Preszowie). Nawiązała także w 2013 r. kontakty
z Uniwersytetem w Smoleńsku.
Na konferencje organizowane przez Zakład przyjeżdżają również koledzy z Pragi, Kijowa, Mińska, Grodna, Błagojewgradu. Ich prace drukowane są w zbiorowych wydawnictwach Zakładu, natomiast pracownicy Zakładu publikują swoje artykuły
w zagranicznych zbiorach.