Jak będzie poprawnie brzmiała odmiana nazwiska Smoter w liczbie mnogiej?
1) Sz.P. Smotrów
2) Sz. P. Smoterów
3) a może mogę zostawić Sz. P. Smoter?

Co prawda w pytaniu nie sprecyzowano, o jaki przypadek chodzi, ale zakładam, że piszący do naszej Poradni chciał poznać formę biernika. Ponieważ nazwiska polskie podlegają odmianie, już na wstępie można odrzucić trzecią propozycję. Nazwiska zakończone na -er (podobnie jak te zakończone na -el, o czym już wielokrotnie pisaliśmy, udzielając porad) mogą zachowywać e w odmianie bądź nie. Decydują o tym m.in. stopień przyswojenia danego nazwiska, tradycja rodzinna etc. Współcześnie w przypadku coraz większej liczby nazwisk zakończonych na -er samogłoska e utrzymuje się w całym paradygmacie (np. Sommer – Sommera, Gloger – Glogera, Stieber – Stiebera); nieliczne są przykłady z e ruchomym (Luter – Lutra, Szuster – Szustra). Zgodnie z tą tendencją wydaje się zatem, że częściej spotykaną formą biernika liczby mnogiej podanego w pytaniu nazwiska będzie Smoterów. Można też zaakceptować formę Smotrów, jeśli byłoby to nazwisko polskie, a taki wzorzec odmiany byłby zakorzeniony w danej rodzinie. 

Katarzyna Burska