Witam,
Chciałabym zadać pytanie nt. pisowni partykuły „by” z czasownikami w formie bezosobowej (pisownia łączna czy rozłączna i w jakim przypadku).
Która wersja jest poprawna:
1. „dobrze było by”
czy
2.”dobrze byłoby”?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Barbara Piela (tłumacz)
Pani Barbaro,
cząstkę -by (oraz -bym, -byś, -byśmy, -byście) piszemy łącznie z:
1. osobowymi formami czasownika, np. miałaby;
2. występującymi w funkcji bezosobowej konstrukcjami w 3 os. w rodzaju nijakim, np. robiłoby się;
3. partykułami (ani, bodaj, chyba, czy, gdzież, niech, niechaj, nuż), np. bodajby, czyżby;
4. spójnikami (aczkolwiek, albo, albowiem, ale, ani, aż, bo, byle, chociaż, choć, czyli, gdy, gdyż, jak = jeśli, jakkolwiek, jako, jednak, jednakże, jeśli, jeżeli, lecz, nim, niż, ponieważ, skoro, tedy, to = więc, więc, zanim, zaś), np. gdyżby, jeśliby;
5. wyrazami porównawczymi (jak, jako), np. jakby, jakoby.
Rozłącznie cząstkę -by (oraz -bym, -byś, -byśmy, -byście) piszemy:
1. z bezokolicznikami, np. pójść by;
2. z nieosobowymi formami czasownika zakończonymi na -no, -to, np. wysłano by, wzięto by;
3. z wyrazami pełniącymi funkcję czasownika, np. trzeba by, można by;
4. po zaimkach osobowych, np. on by to wiedział;
5. po zaimkach pytajnych i względnych (dlaczego, dokąd, dopóki, gdzie, jak = w jaki sposób, kiedy, którędy, odkąd, skąd), np. gdzie by to położyć;
6. po zaimkach wskazujących, które odpowiadają zaimkom pytajnym i względnym (dlatego, dopóty, dotąd, stamtąd, stąd, tak = w taki sposób, tam, tamtędy, wtedy), np. dotąd by stał, tam by poszedł;
7. po zaimkach nieokreślonych (coś, ktoś), np. ktoś by to widział;
8. po rzeczownikach, np. koń by się uśmiał;
9. po przymiotnikach, np. piękna by była;
10. po przysłówkach, np. sympatycznie by tam było;
11. po imiesłowach przymiotnikowych, np. przeczytany by był, gdyby…;
12. po liczebnikach, np. pięciu by musiało to nieść.
Zgodnie z powyższymi regułami, podany przez Panią przykład, powinien być zapisany łącznie: dobrze byłoby.
Pozdrawiam serdecznie
Agnieszka Wierzbicka