Dzień dobry,
chciałam zapytać o przecinki w zdaniu podrzędnym. Zdania podrzędne otwarte przecinkiem powinny też być nim zamknięte, ale czy zawsze tak powinno być? W poniższych zdaniach są zdania podrzędne i spójnik rozłączny „albo”. Według mnie przed „albo” przecinek jest zbędny, ponieważ to, co jest i przed, i po „albo”, ma taką samą wartość gramatyczną, jest na tym samym poziomie składniowym. Wydaje mi się, że gdyby był tam spójnik „i”, to przecinek też byłby zbędny.
Zaśpiewaj tę piosenkę, której się nauczyłaś albo którą bardzo lubisz
Spotkał się z kimś, kogo zna albo z kimś, kogo nie zna.
Umówił się z kimś, kogo dobrze znał albo z kimś, z kim chciał załatwić interes.
Pozdrawiam
Według zasad polskiej interpunkcji wypowiedzenia składowe podrzędne oddzielany przecinkiem od wypowiedzeń nadrzędnych.
Jeśli chodzi o spójnik albo to w języku polskim zazwyczaj wyraża on wymienność lub wykluczanie się zdań lub ich części. Wtedy nie stawiamy przed nim przecinka (np. „Spotkał się z kimś, kogo zna albo z kimś, kogo nie znał; Umówił się z kimś, kogo dobrze znał albo z kimś, z kim chciał załatwić interesy.”). Należy jednak pamiętać, że od tej zasady jest wyjątek dotyczący sytuacji, kiedy spójnik albo wprowadza dopowiedzenie lub wtrącenie, występuje po wtrąceniu lub został powtórzony w tej samej funkcji. W tym kontekście możemy zastanowić się nad trzecim przykładem przywołanych w pytaniu. Wyobraźmy sobie, że prosimy kogoś, żeby zaśpiewał piosenkę, której się nauczył, ale po chwili dodajemy, że może to być ulubiona piosenka. Wówczas nie mamy wykluczających się elementów, bo ulubiona piosenka to także ta, której ktoś się nauczył. Wprowadzony człon może być wtedy interpretowany jako dopowiedzenia, co sprawia, że dopuszczalne będzie użycie przecinka, np. „Zaśpiewaj tę piosenkę, której się nauczyłeś, albo którą bardzo lubisz.”
Pozdrawiam
Elwira Olejniczak