Dzień dobry.
Ostatnio mój znajomy obcokrajowiec zadał mi pytanie dotyczące gramatyki j.polskiego, na ktore nie potrafiłam udzielić odpowiedzi. Zapytał:
„nie rozumiem dlaczego poprawne jest powiedzieć , na ławce siedziAŁO dwóch rodowitych Polaków’. Myślałem, że ‚siedziało’ jest używany pisząc o jednej osobie lub rzeczy. Np. Jagnię siedziało na trawie (mowiąc o JEDNYM jagnięciu). Cyz możesz mi wyjaśniać?”
Jaka jest prawidłowa odpowiedź na to pytanie?
Pozdrawiam serdecznie
Małgorzata Białasz
Jest pewna grupa liczebników lub wyrazów/ konstrukcji wyrażających stosunki ilościowe, które umieszczone w wypowiedzeniu akomodują formę 3 os. lp. rodzaju nijakiego, gdy mówimy o tym, co minione. Z pewnymi ograniczeniami zaliczamy do nich liczebniki główne, np. Siedemdziesięciu mężczyzn mówiło, Siedem stołów stało, Tysiąc pracownic zastrajkowało. Wśród wyjątków wskazać można m.in. liczebniki niemęskoosobowe od dwa do cztery (Dwie kobiety zastrajkowały, Cztery stoły stały) oraz liczebniki niemęskoosobowe dwu- lub kilkuwyrazowe, w których człony od dwa do cztery oznaczają jedności (Dwadzieścia cztery kobiety zastrajkowały, Tysiąc cztery stoły stały, Trzydzieści dwa okna zostały sprzedane). Wariantywną składnię mają liczebniki główne męskoosobowe od dwa do cztery (Dwóch mężczyzn przyjechało| Dwaj mężczyźni przyjechali; Trzech chłopców marudziło| Trzej chłopcy marudzili). Tego typu relacji syntaktycznej wymagają też liczebniki zbiorowe, typu: dwoje, troje, sześćdziesięcioro, a także wyrazy kilka, wiele czy szereg.
Bartłomiej Cieśla